Do napisania tego wpisu zainspirowała mnie sesja Konsultacji Kryzysowej z Klientem. Na potrzeby artykułu przyjmijmy, że Klient ma na imię Michał.
Podczas sesji rozmawialiśmy o wyjeździe Pana Michała do rodziny na święta. Pan Michał mocno artykułował swój żal dotyczący presji i oczekiwań jaki nakładają na niego najbliżsi. Między zdaniami z goryczą rzucił zdanie: „że wolałby mieć córkę niż syna, bo kobiety mają łatwej”. Zapytałam go z jakiego powodu tak myśli. Pan Michał odpowiedział, że „mężczyźni nie mogą mieć chwili słabości”. Potem kontynuował, że gdy poczuł się w ostatnim czasie w straszliwym dołku to społecznie musi przyjmować maskę pt.: „Kryzys? Jaki kryzys? Mnie to nie dotyczy.”. Brak poczucia wsparcia i akceptacji w najbliższym otoczeniu nie pomagał Panu Michałowi. Pytanie, które może nasuwać się w takiej sytuacji brzmi: „czy doświadczenie kryzysu jest zależne od płci?”.
Kryzys jest naturalną reakcją człowieka na sytuację trudną, która spotkała go w życiu. Jest uniwersalnym zjawiskiem wpisanym w tok życia każdego człowieka. Bez względu na płeć, wiek, status ekonomiczny, społeczny, doświadczenie, wykształcenie. Kryzys jest reakcją na wydarzenie krytyczne. Podczas rozmowy z Panem Michałem pomogła mu wiedza dotycząca tego przez jakie rodzaje wydarzeń krytycznych przechodzimy w życiu.
Te rodzaje wydarzeń krytycznych to:
• Sytuacyjne – występują wówczas, gdy spotykasz się z niecodzienną, odbiegającą od normy, trudną sytuacją. Przykładami takich wydarzeń są: utrata pracy, poważna choroba, wypadek, śmierć bliskiej osoby, rozstanie z partnerem / partnerką.
• Środowiskowe- jest to moment kiedy czynnik krytyczny z zewnątrz działa na grupę osób w tym samym czasie z tą samą siłą. Osoby dotknięte kryzysem środowiskowym mają poczucie, że nie są z tą sytuacją same. Przykładami takich wydarzeń są: zwolnienia grupowe, katastrofy komunikacyjne, pandemia, ataki terrorystyczne, konflikty zbrojne, aspekty społeczno-polityczne.
• Rozwojowe- pojawiają się na przestrzeni lat i są naturalnie wpisane w tok życia człowieka. W biologicznym etapie rozwoju człowieka doświadczamy tego samego np. starzenie się. Odczuwamy też określone społecznie oczekiwania, które są mocno osadzone w danej kulturze. Przykładami takich czynników krytycznych są: przedwczesna utrata małżonka, śmierć dziecka, brak niezależności finansowej, nie podejmowanie aktywności zawodowej, wczesne urodzenie dziecka, brak męża / żony w dojrzałym wieku, brak dzieci.
• Egzystencjonalne- wiążą się często z rozważaniami na temat życia, wolności, przemijania, śmierci, swojego znaczenia w świecie. Przykładami takich czynników krytycznych są: kryzys wieku średniego, usilne odmładzanie, pobyt w więzieniu, samotność, niezrozumienie, wyprowadzka dzieci z domu, świadomość własnej śmiertelności, poczucie, że niektórych rzeczy nie da się już osiągnąć ze względu na wiek.
Znajomość czynników krytycznych pomogła Panu Michałowi. Dajmy sobie prawo do przeżywania emocji związanych z sytuacjami trudnymi bez względu na płeć, wiek, status społeczny. Otoczmy się troską, opieką, spójrzmy na siebie łagodnie. Bądźmy dla siebie wyrozumiali. Wydarzenie krytyczne może spotkać każdego z nas. Warto dać sobie do tego prawo i poprosić o pomoc. Pan Michał już nie nosi maski. Małymi krokami buduje wśród najbliższych i w sobie gotowość do rozmowy o sytuacjach trudnych. Ty też możesz.
